Newyddiadurwyr yn Gaza – llythyr agored gan ein haelodau / Journalists in Gaza – an open letter from our members

Fel aelodau o Wales PEN Cymru, un o fwy na 150 o ganolfannau PEN ledled y byd sy’n ceisio cefnogi awduron ym mhobman, rydym am fynegi ein pryder dwfn am nifer y newyddiadurwyr sydd wedi cael eu lladd yn y rhyfel rhwng Israel a Hamas.

Fel y nodwyd gan y Pwyllgor Diogelu Newyddiadurwyr, mae nifer y marwolaethau yn anghydwybodus o uchel. Mae ymosodiad milwrol Israel yn Gaza wedi arwain at y mis mwyaf marwol i newyddiadurwyr ers i gofnodion ddechrau fwy na deng mlynedd ar hugain yn ôl.

Mae rôl newyddiadurwyr yn hanfodol wrth ledaenu gwybodaeth ar yr adeg hyn. Mae gohebwyr ar y rheng flaen, gan rannu’r digwyddiadau diweddaraf gyda’r byd ar y pryd. Mae’n arbennig o hanfodol i Gaza, sy’n gartref i tua 2.3 miliwn o Balesteiniaid gael gwybod yn rheolaidd am anghenion sylfaenol fel bwyd a lloches, yn ogystal ag i’r byd ehangach fod yn ymwybodol o’r gwir o’r hyn sy’n digwydd ar lawr gwlad yn Israel a’r Tiriogaethau Palesteinaidd dan Feddiannaeth. Mae unrhyw flacowt o newyddion a gwybodaeth am Gaza yn sarhad ar ddynoliaeth.

Yn ogystal â 63 o farwolaethau, mae llawer o newyddiadurwyr hefyd wedi cael eu hanafu yn eu hymdrechion i rannu newyddion. Mae rhai hefyd ar goll, yn ogystal â dwsin neu fwy wedi cael eu harestio am y drosedd o niweidio ‘morâl cenedlaethol’ neu ‘ddiogelwch cenedlaethol’ Israel.

Fel canolfan Wales PEN Cymru, un o’n credoau craidd yw bod mynegiant rhydd yn hawl dynol sylfaenol.

Felly, rydym am alw am ddiogelwch newyddiadurwyr ac, ynghyd â chymuned ryngwladol canolfannau PEN ledled y byd, rydym yn mynnu rhyddid i newyddiadurwyr adrodd a rhannu gwybodaeth.

Rydym hefyd yn cadarnhau’r apêl frys a gyhoeddwyd gan y Pwyllgor i Amddiffyn Newyddiadurwyr i Israel a’i chynghreiriaid gorllewinol i ddiwygio rheolau ymgysylltu a ddefnyddir gan Lluoedd Amddiffyn Israel (IDF) i wahardd defnyddio grym angheuol yn erbyn newyddiadurwyr sy’n dwyn insignia y wasg.

As noted by the Committee to Protect Journalists, the death toll is unconscionably high. Israel’s military offensive in Gaza has resulted in the deadliest month for journalists since records began more than thirty years ago.

The role of journalists is crucial in disseminating information at this time. Reporters are on the front line, sharing with the world the most recent events as they happen. It is especially crucial for Gaza, home to an estimated 2.3 million Palestinians, to be regularly informed  of such basic needs as food and shelter, as well as for the wider world to be aware of the truth of what is happening on the ground in Israel and the Occupied Palestinian Territories. Any news and information blackout on Gaza is an affront to humanity.

In addition to 63 fatalities, many journalists have also been injured in their endeavour to share news. Some are also missing, in addition to a dozen or more having been arrested for the offence of damaging Israeli ‘national morale’ or ‘national security’.

As Wales PEN Cymru centre, one of our core beliefs is that free expression is a basic human right.

Therefore we wish to call for the safety of journalists and, along with the international community of PEN centres worldwide, demand free access for journalists to report and share information.

We also affirm the urgent plea issued by the Committee to Protect Journalists to Israel and its western allies to reform the rules of engagement deployed by the Israel Defense Forces (IDF) to prohibit the use of lethal force against journalists bearing press insignia.

Gellir ymaelodi â PEN Cymru am £2 neu £4 y mis drwy glicio fan hyn.